Nakon višemjesečnog boravka u pritvorskoj jedinici u Vojkovićima, Nenad Nešić, bivši ministar sigurnosti Bosne i Hercegovine i lider Demokratskog narodnog saveza (DNS), pušten je na slobodu pod određenim mjerama zabrane. Ovaj događaj, iako značajan u kontekstu njegovog političkog i pravnog položaja, prošao je gotovo potpuno nezapaženo u redovima vrha Republike Srpske. Najočiglednije je to bilo po tome što se nijedna ključna politička figura iz tog entiteta nije oglasila – među njima Milorad Dodik, Radovan Višković i Nenad Stevandić. Njihovo odsustvo iz javne komunikacije po ovom pitanju izazvalo je brojne spekulacije o statusu koji Nešić trenutno ima u političkom establišmentu RS-a.
Posebnu težinu tišini daje činjenica da su pomenuti političari izuzetno aktivni na društvenim mrežama, gdje redovno komentarišu gotovo sve – od međunarodnih pitanja do lokalnih anegdota. Odsustvo čak i neutralnog komentara na Nešićevo puštanje na slobodu nagovještava moguće distanciranje, a možda i potpuno političko eliminisanje ovog donedavno značajnog aktera.
Podsjećanje na ranije izjave samo pojačava dojam tog zahlađenja odnosa. Kada je Nešić u aprilu još bio u pritvoru, Milorad Dodik se napokon oglasio nakon višemjesečnog ćutanja, ali ton njegove izjave bio je oprezan i rezervisan. Izrazio je stav da pritvor ne smije zamijeniti presudu i da svako ima pravo na odbranu sa slobode, ali je istovremeno jasno dao do znanja da, ukoliko se ispostavi da je Nešić bio umiješan u kriminal, nema namjeru da ga štiti. Ovakva formulacija više je ličila na pripremu terena za političko napuštanje saradnika, nego na iskazivanje podrške.
Treba naglasiti da je politički odnos između Dodika i Nešića nekada bio vrlo blizak. Nešić je bio viđen kao lojalan član vladajuće koalicije, često nastupajući rame uz rame sa liderima većine u RS-u. Međutim, njegovim hapšenjem krajem decembra prošle godine, sve se mijenja. Izostanak reakcije i podrške iz vlastitog političkog tabora govori mnogo više od riječi – sugeriše da je Nešić sada viđen kao politički balast.
U svjetlu aktuelnih afera i istraga koje se vode protiv više visokopozicioniranih političara u RS-u, uključujući i samog Dodika, sve je jasnije da se vrh vlasti pokušava distancirati od pojedinaca koji bi mogli dodatno kompromitovati njihov položaj. Očuvanje političke kontrole i stabilnosti očigledno je važnije od lojalnosti prema bivšim saradnicima.
Nešićeva marginalizacija postaje još očiglednija kada se sagleda način na koji je njegova sloboda dočekana: bez političkih izjava, bez javnih komentara, bez saopštenja. Ovaj muk se može tumačiti na dva načina:
-
Kao pokušaj da se izbjegne asocijacija sa osobom koja je pod istragom za teška krivična djela;
-
Kao signal da su Nešićevi politički dani, barem unutar vladajuće strukture RS-a, završeni.
Trenutno se Nešić nalazi pred ozbiljnim pravnim izazovima. Tužilaštvo BiH ga sumnjiči za učestvovanje u organizovanom kriminalu, pranje novca, zloupotrebu položaja i primanje mita. Ove optužbe su rezultat istrage u okviru akcije “Tunel 2”, koja je pokrenuta krajem 2023. godine. Zajedno s Nešićem uhapšeni su:
-
Mirko Pandurević, direktor firme “Romanijaputevi”;
-
Srđan Mijatović, izvršni direktor za ekonomsko-finansijske poslove u “Putevima Republike Srpske”;
-
Mladen Čajić, zaposleni u istom preduzeću.
Predmet istrage je i poslovanje sa firmom “Legend” d.o.o., za koju se sumnja da je preduzećima prodavala materijale po višestruko uvećanim cijenama. Ove informacije dodatno pogoršavaju Nešićev položaj i otežavaju njegov eventualni povratak na političku scenu.
U ovakvom kontekstu, izostanak podrške od strane njegovih dojučerašnjih političkih partnera djeluje kao konačna potvrda njegove političke izolacije. Dodikova strategija izbjegavanja direktne konfrontacije sa pravosuđem kroz diskretno distanciranje od optuženih saradnika jasno pokazuje da je politički pragmatizam u RS-u ispred svih savezništava i ranijih lojalnosti.
Na kraju, pitanje koje ostaje otvoreno jeste – da li je Nešić samo privremeno uklonjen iz fokusa političke javnosti, ili je trajno precrtan iz političke jednačine Republike Srpske? Njegova budućnost zavisiće od toka suđenja, ali i od toga da li će se naći nova politička snaga koja će mu pružiti podršku. U međuvremenu, ostaje sam, bez institucionalne zaštite i bez riječi podrške onih kojima je nekada bio saveznik.
