Više puta ljudi su od mene tražili da odgovorim na pitanje da li treba klanjati dženaza-namaz osobi koja je počinila samoubistvo, navodeći kako su čuli da se takvoj osobi ne klanja dženaza.
U vezi s tim, rezimirano ćemo navesti sljedeće:
- Samoubistvo kao veliki grijeh: Samoubistvo je jedan od najvećih velikih grijeha u islamu. Međutim, počinilac samoubistva i dalje ostaje musliman. Prema vjerovanju ehli-sunneta, osoba koja počini samoubistvo ne izlazi iz vjere islamom, već ostaje musliman unatoč svom djelu.
- Razumijevanje hadisa: Postoje hadisi koji navode da će počinilac samoubistva vječno ostati u Vatri. Ovi hadisi se razumijevaju na način da žele zastrašiti počinioce tog djela, ukazujući da će im kazna izgledati kao vječnost. Ta “vječnost” nije ista kao ona kojom se prijeti nevjernicima i licemjerima, već se odnosi na dugotrajnu kaznu koja se doima kao vječnost za počinioca.
- Klanjanje dženaze-namaza: Velika većina islamskih učenjaka smatra dopuštenim da se onome ko je počinio samoubistvo klanja dženaza-namaz. To znači da mu mogu klanjati i autoriteti i ugledne osobe, kao i svi ostali muslimani.
- Stav nekih učenjaka: Bilo je učenjaka koji su smatrali da vrhovni imam, učenjaci, kadije i ugledni ljudi jednog društva ne trebaju klanjati dženaza-namaz osobi koja je počinila samoubistvo, bojkotujući njen postupak kako bi odvratili druge od tog djela. Međutim, i ti učenjaci su smatrali da ostali muslimani trebaju klanjati dženazu toj osobi.
- Postupak Allahovog Poslanika: Hadisi koji navode da Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, nije klanjao dženaza-namaz nekome od počinilaca samoubistva razumijevaju se na sljedeći način: Poslanik je svojim postupkom želio odvratiti druge muslimane od tog velikog grijeha. No, činjenica da je naređivao i dopuštao da drugi muslimani klanjaju dženazu počiniocima samoubistva ukazuje na to da ih je i dalje smatrao muslimanima.
Napomena: Ovaj sažetak izostavlja detaljne argumente, imena učenjaka, stavove mezheba, njihove dokaze i odgovore na dokaze onih koji su zauzeli drugačiji stav kako bi odgovor ostao sažet i razumljiv za širu publiku. Pojasniti sve ove aspekte u prizmi komparativnog fikha zahtijevalo bi mnogo prostora i možda bi bilo nerazumljivo mnogima.
Priredio: Elvedin Pezić
