U večernjim satima kada je došlo do pokušaja hapšenja predsjednika Republike Srpske, Milorada Dodika, u Istočnom Sarajevu, pojavile su se spekulacije o prisustvu pripadnika snaga bezbjednosti iz Srbije na terenu. Posebnu pažnju javnosti izazvale su uniforme pripadnika Specijalne antiterorističke jedinice (SAJ) MUP-a RS-a na kojima su se mogli primijetiti simboli koji podsjećaju na grb Srbije, uključujući i poznatu oznaku “4S”.
Upravo te vizuelne oznake zabilježene na fotografijama i snimcima sa lica mjesta potaknule su brojne medije, uključujući i portal Danas.rs, da se obrate nadležnima u Srbiji kako bi saznali da li su pripadnici srpskog MUP-a ili Vojske Srbije zaista bili uključeni u obezbjeđenje Dodika, odnosno u sprječavanje akcije SIPA-e.
Na direktno pitanje o tome, ministar unutrašnjih poslova Srbije Ivica Dačić je u izjavi za medije kategorično odbacio mogućnost da su bilo kakve srbijanske bezbjednosne snage bile angažovane u toj situaciji. “Ne. Tamo nema naših snaga, znate da je bilo problema čak i oko zajedničkih turističkih patrola”, izjavio je Dačić, aludirajući na složenost međuentitetske i međudržavne saradnje čak i u mirnodopskim okolnostima.
Kada je upitan o grbu Srbije na uniformama pripadnika MUP-a Republike Srpske, Dačić je insistirao da to nije grb Srbije. “Znate kako izgleda grb Srbije? Ovo nije grb”, rekao je, ostavljajući prostor za interpretaciju da se radi o sličnom, ali nezvaničnom simbolu. Na pitanje o prisutnoj oznaci “4S”, ministar je odgovorio: “To je sveopšti srpski simbol, ali nije grb Srbije.” Time je pokušao objasniti da oznake koje su se mogle vidjeti na uniformama nisu ekskluzivno vezane za institucije Republike Srbije, već da se koriste i u širem nacionalnom kontekstu.
Dačić je također naglasio da bi za prisustvo srbijanskih službenika na teritoriji BiH bile potrebne zvanične dozvole, implicirajući da ih u ovom slučaju nije bilo i da bi bilo protivzakonito da su se pojavili bez takvih ovlaštenja. Međutim, iako su tačne odgovore tražili i od drugih nadležnih institucija u Srbiji, poput Ministarstva odbrane i ministra Bratislava Gašića, iz tih izvora nisu dobili nikakav odgovor.
Situaciju dodatno komplikuje činjenica da su mnogi zabilježili amblem gotovo identičan onome koji koristi Vojska Srbije, što je dodatno raspirilo sumnje o mogućem prikrivenom prisustvu službenika iz Srbije. Nema zvanične potvrde, ali ni demantija iz Ministarstva odbrane, što ostavlja prostor za dalje špekulacije.
Podsjećanja radi, Milorad Dodik se u tom trenutku nalazio u Istočnom Sarajevu gdje je prisustvovao sastanku s načelnicima nekoliko opština. U blizini, svega kilometar udaljeno, nalazi se sjedište SIPA-e, čiji su pripadnici došli da sprovedu naredbu Suda BiH i uhapse entitetskog predsjednika. Međutim, snažno obezbjeđenje, koje su činili pripadnici MUP-a RS i jedinice SAJ, spriječilo je SIPA-u da realizuje hapšenje. Te večeri, pripadnici entitetske policije su se rasporedili oko zgrade, onemogućivši bilo kakav pristup, dok su inspektori SIPA-e ostali blokirani iza rampe.
Važno je napomenuti da je cijela situacija uslijedila nakon što je Dodik, prije dva mjeseca, potpisao Ukaz kojim su na snagu stupili entitetski zakoni koji zabranjuju djelovanje državnih institucija – uključujući Sud BiH, Tužilaštvo BiH i SIPA-u – na teritoriji RS-a. Ovaj čin mnogi tumače kao državni udar, a Dodik i ostali entitetski zvaničnici, poput predsjednika Narodne skupštine RS Nenada Stevandića i premijera Radovana Viškovića, su sada pod zvaničnom potjernicom raspisanom od strane Suda BiH.
U ovakvom ambijentu, gdje se suverenitet državnih institucija pokušava osporiti od strane entitetskih struktura, otvaraju se brojna pitanja o pravnoj nadležnosti, mogućim vanjskim uticajima, te sigurnosnim implikacijama za cijelu zemlju. Postavlja se i pitanje: da li je simbolika na uniformama bila slučajna, ili je imala ciljanu političku poruku?
Zasad ostaje da se sačeka reakcija nadležnih pravosudnih i bezbjednosnih organa, dok javnost i dalje pokušava dokučiti da li je Republika Srpska, u spornoj noći, imala domaće ili “bratske” snage kao podršku Dodiku. Bez konkretnih odgovora iz Srbije, sumnje će i dalje ostati prisutne prenosi pressmediabih
