Čega se pametan stidi, Dodik se ponosi: “Časna vojska RS-a” osuđena je za genocid, da li je to njena historijska uloga!?
Za genocid u Srebrenici u Haškom tribunalu osuđeni su na doživotne robije najviši civilni i vojni dužnosnici RS-a Radovan Karadžić, prvi predsjednik RS-a i vrhovni komandant VRS-a, kao i bivši komandant VRS-a Ratko Mladić.
Pripremila: E. L.
U intervjuu za balkansku ispostavu ruske propagandne televizije Russia Today (RT Balkan), čije je sjedište u Beogradu, predsjednik bh. entiteta Republika Srpska Milorad Dodik rekao je da je “Vojska Republike Srpske časna vojska srpskog naroda i da je imala svoju historijsku ulogu”.
– Ona je učinila to da je sloboda srpskog naroda i teritorija i država koja se zove Republika Srpska odbranjeni. I ona je kao takva sastavni dio naše, ne samo historije, nego naše života, naše emocije. I ona će uvijek biti takva – naglasio je Dodik.
Šta su činjenice o “časnoj VRS” kojom se Dodik ponosi?
Izvršenje genocida u i oko Srebrenice potvrdila je pored Haškog tribunala i Suda Bosne i Hercegovine, najviša sudska instanca u sistemu Organizacije ujedinjenih nacija – Međunarodni sud pravde (ICJ) u Hagu presudom od 26. februara 2007. godine.
Rješavajući spor po tužbi Bosne i Hercegovine protiv Srbije, ovaj sud je utvrdio odgovornost Srbije zbog kršenja Konvencije o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida, a istom presudom direktnim izvršiocima genocida označeni su Vojska i policija Republike Srpske.
U toj presudi je utvrđeno da su “bosanski Srbi osmislili i implementirali genocid u i oko Srebrenice, kao i da je genocid počinjen u ime vlasti Republike Srpske”.
Tužba je pokrenuta 1993. godine protiv tadašnje Savezne Republike Jugoslavije, a nakon raspada te države to se vodilo kao predmet BiH protiv Srbije i Crne Gore. Srebrenica je Rezolucijom Vijeća sigurnosti broj 819 od 16. aprila 1993. godine ustanovljena kao zaštićena zona UN-a.
Za genocid u Srebrenici u Haškom tribunalu osuđeni su na doživotne robije i najviši civilni i vojni dužnosnici RS-a Radovan Karadžić, prvi predsjednik RS-a i vrhovni komandant VRS-a, kao i bivši komandant VRS-a Ratko Mladić.
Proglašavajući Mladića krivim za genocid u Srebrenici, Haški tribunal je utvrdio – da je imao genocidnu namjeru da uništi Bošnjake u Srebrenici kao značajan dio zaštićene grupe, a dokaz za tu njegovu namjeru, po presudi, bila je poruka Srebreničanima da “mogu opstati ili nestati”.
Presudom Mladiću, kao i drugim haškim i presudama Suda BiH, utvrđeno je kako su pripadnici vojske i policije RS-a u julu 1995. izvršili napad na tada zaštićenu enklavu Srebrenicu, nakon čega je više od 7.000 muškaraca i dječaka ubijeno, a više od 40.000 žena, djece i starijih protjerano.
Prva presuda kojom je utvrđen genocid u Srebrenici bila je ona koju je Radislavu Krstiću, zamjeniku komandanta Drinskog korpusa VRS-a, izrekao Tribunal u Hagu, a koji je 2004. godine pravosnažno osuđen na 35 godina zatvora. Haški tribunal je tada konstatirao kako je zločin planiran s vrha, te da su najodgovorniji članovi Glavnog štaba VRS-a.
– Vijeće naziva masakr u Srebrenici njegovim pravim imenom – genocid. Oni koji su za njega odgovorni, nosiće žig i on će služiti kao upozorenje drugima koji su pomislili da počinje jedan tako jeziv čin – kazao je, među ostalima, sudija Teodor Meron na izricanju presude Krstiću.
U presudi Krstiću navedeno je da su “za čuvanje, prijevoz i pogubljenje bosanskih muslimana angažovane jedinice VRS-a, uključujući pripadnike Zvorničke brigade te Desetog diverzantskog odreda”.
– Učešće tako velikog broja jedinica pokazuje do koje je mjere proces bio isplaniran, a učešće Diverzantskog odreda pokazuje da je u tu operaciju bio direktno umiješan Glavni štab VRS-a – navedeno je u presudi.
Da je genocid u Srebrenici bio svjesno planiran dokazuje i dokument broj 283/95 od 13. jula 1995, koji je potpisao tadašnji načelnik CJB Zvornik Dragomir Vasić, a radi se o dokumentu koji je Tribunalu dostavio jedan od članova ekspertnog tima za istraživanje ratnih zločina.
Vasić je, kao svjedok Tužilaštva u Hagu, u procesu generalu Momčilu Perišiću, bivšem načelniku Generalštaba Vojske Jugoslavije, svjedočio “da je načelnik sigurnosti Glavnog štaba Vojske Republike Srpske Ljubiša Beara dobio od generala Ratka Mladića naređenje da pobije Muslimane zatočene u Bratuncu nakon okupacije Srebrenice”.
Ljubiši Beari je u Hagu na suđenju za genocid izrečena kazna doživotnog zatvora, kao i Zdravku Tolimiru, načelniku Sektora za obavještajno-sigurnosne poslove Glavnog štaba VRS-a.
Veza između Glavnog štaba VRS-a i policijskih jedinica na terenu u Srebrenici, prema presudama Haškog tribunala, bio je Ljubiša Borovčanin, koji je od 10. jula 1995. bio komandant združenih snaga jedinica policije, a koji je u Hagu osuđen na 17 godina zatvora.
Krstić je, podsjetimo, uz zahtjev za prijevremeno puštanje iz zatvora, kojeg je podnio u januaru 2024. godine, u junu dodao i pismo u kojem nakon 26 godina u zatvoru traži puštanje na slobodu.
Pismo je napisano nakon što je usvojena Rezolucija o danu sjećanja na genocid u Srebrenici u Generalnoj skupštini Ujedinjenih nacija. Na početku, osvrnuo se na Rezoluciju.
– Za ovu Rezluciju glasam i ja iako nemam pravo glasa. Nemam pravo glasa jer se u ovoj Rezoluciji spominje i moje ime. Moje ime se spominje jer sam pomagao i podržao genocid. Moje ime se spominje jer sam počinio krivično djelo nezamislivo i neoprostivo. Ne tražim oproštaj, ne tražim opravdanje, ne tražim razumijevanje jer znam da ne mogu i ne trebam da ga dobijem – napisao je.
Ovaj osuđeni ratni zločinac u pismu tvrdi i da “svakog trenutka i svakog dana” misli na žrtve genocida u Srebrenici, ali i da zna da “majka i sestra nevino stradalog neće povjerovati da su ove riječi iskrene”, te da njegove riječi “ne mogu da ublaže bol i umanje patnju koja nikad neće nestati”.
Krstić je naveo da prihvata presude Tribunala iz 2001. i 2004. godine kojima je utvrđeno da su snage VRS-a počinile genocid protiv Bošnjaka u Srebrenici u julu 1995. godine.
STAV
