U svjetlu aktuelnih političkih i institucionalnih izazova u Bosni i Hercegovini, predsjedavajući Predstavničkog doma Parlamentarne skupštine BiH, Denis Zvizdić, sazvao je 26. hitnu sjednicu ovog zakonodavnog tijela, zakazanu za utorak, 29. juli. Povod za sazivanje sjednice proizlazi iz niza važnih pitanja koja zahtijevaju žurno razmatranje i odlučivanje. Među tačkama dnevnog reda posebno se izdvajaju teme koje zadiru u ustavno-pravne, etničke i bezbjednosne aspekte funkcionisanja državnih institucija.
Jedna od centralnih tačaka dnevnog reda odnosi se na analizu etničke zastupljenosti zaposlenih u institucijama BiH. Ova tema ima duboku ustavnu i političku težinu, jer se oslanja na načela utvrđena Ustavom BiH i zakonima koji propisuju obavezu proporcionalne zastupljenosti konstitutivnih naroda i ostalih građana.
Prema navodima predlagača – poslanika Jasmina Emrića, Ermine Salkičević-Dizdarević, Elvise Hodžić, Šemsudina Mehmedovića i Aide Baručije – cilj razmatranja ove tačke jeste:
-
Utvrditi razmjere odstupanja od ustavnih odredbi koje garantuju ravnopravnost naroda;
-
Analizirati uzroke sistematskog nepoštovanja ovih pravila;
-
Ispitati posljedice takvog institucionalnog ponašanja po društvenu koheziju i političku stabilnost.
Ova problematika nije nova, ali sve češće dolazi u fokus domaće i međunarodne javnosti, s obzirom na to da višegodišnje ignorisanje principa jednakosti može generisati ozbiljne društvene tenzije i dodatno usložniti ionako osjetljive međunacionalne odnose u zemlji.
Uz ovu temu, na dnevnom redu se nalazi i Prijedlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o Državnoj agenciji za istrage i zaštitu (SIPA), koji je predložio poslanik Jasmin Emrić, i to s prijedlogom da se razmatra po hitnom postupku. Kako je obrazloženo, suština predloženih izmjena jeste osiguranje kontinuiteta u upravljanju ovom ključnom državnom agencijom.
U tom smislu, predlagač ističe nekoliko ključnih potreba:
-
Stabilizacija rukovodne strukture SIPA-e, čime bi se izbjegle pravne i operativne praznine u radu agencije.
-
Unapređenje normativnog okvira koji reguliše status, ovlašćenja i odgovornosti rukovodnog kadra.
-
Brže donošenje odluka u slučajevima kad dođe do izmjene rukovodstva ili drugih ključnih organizacionih promjena.
S obzirom na ulogu SIPA-e u sistemu bezbjednosti BiH, posebno u kontekstu borbe protiv organizovanog kriminala, terorizma i korupcije, ova zakonodavna intervencija može imati dalekosežan značaj za institucionalnu funkcionalnost i pravnu sigurnost.
Još jedna značajna tačka dnevnog reda tiče se međunarodnih odnosa i finansijske saradnje s Evropskom unijom. Pred poslanicima će se naći prijedlog za davanje saglasnosti za ratifikaciju Sporazuma o finansiranju Godišnjeg akcionog plana za BiH za 2024. godinu. Ovaj sporazum je rezultat dogovora između Evropske komisije, koja zastupa Evropsku uniju, i Direkcije za evropske integracije Vijeća ministara BiH, koja zastupa domaću stranu.
Ovim dokumentom bi se osigurala:
-
Finansijska podrška iz fondova EU namijenjena provođenju reformi i projekata od značaja za proces evropskih integracija;
-
Precizna raspodjela sredstava prema utvrđenim prioritetima, kao što su: vladavina prava, javna uprava, održivi razvoj i socio-ekonomske mjere;
-
Povećana odgovornost domaćih institucija u korištenju evropskih sredstava, uz praćenje napretka kroz jasno definisane indikatore.
Usvajanje ovog sporazuma predstavlja još jedan korak ka produbljivanju institucionalnih veza BiH s Evropskom unijom, ali i pokazatelj volje da se, uprkos unutrašnjim izazovima, ne odustaje od procesa evropskih integracija.
Ukupno posmatrano, dnevni red ove hitne sjednice Predstavničkog doma reflektuje tri dominantna pravca domaće politike:
-
Ustavno-pravna borba za ravnopravnost i inkluzivnost u državnim institucijama;
-
Potreba za jačanjem operativnih kapaciteta sigurnosnih struktura, kao odgovor na savremene bezbjednosne izazove;
-
Nastavak partnerstva s Evropskom unijom, kroz implementaciju finansijskih i razvojnih programa.
U tom kontekstu, sjednica zakazana za kraj jula može se smatrati ne samo tehnički važnom, već i politički simboličnom – kao trenutak u kojem se lome ključni prioriteti: da li će BiH izabrati funkcionalnost, zakonitost i evropski put, ili će nastaviti koračati putem institucionalnog zastoja i političke blokade.
Pred poslanicima su važne odluke koje, iako formalno djeluju proceduralno, u suštini odražavaju dublja pitanja o načinu upravljanja državom, njenim resursima, ali i o njenoj budućnosti u evropskoj zajednici naroda.
Hvala vam na čitanju!
