U najnovijoj izjavi Nebojše Vukanovića, poslanika u Narodnoj skupštini Republike Srpske, izražena je snažna osuda događaja koji je nedavno organizovan u Stocu. Taj skup, kako navodi, predstavlja grubo prekrajanje istorije i jedan od najopasnijih primjera istorijskog revizionizma u savremenom političkom kontekstu Bosne i Hercegovine.
Događaj koji je izazvao burne reakcije bio je organizovan pod pokroviteljstvom HDZ-a BiH i Hrvatskog sabora, uz saradnju sa Katoličkom crkvom, a predvodio ga je lider HDZ-a, Dragan Čović. Skup je održan pored stećaka u Radimlji, nedaleko od Stoca, a Vukanović tvrdi da je na njemu izvršena neprihvatljiva glorifikacija Nezavisne Države Hrvatske (NDH) i veličanje ustaških formacija, koje su prikazane kao žrtve komunističkog režima i tzv. Križnog puta.
Prema riječima Vukanovića, radi se o opasnom pokušaju da se preprave činjenice iz Drugog svjetskog rata, gdje se među poginulima sada namjerno zamagljuje razlika između nevinih žrtava i dokazanih ratnih zločinaca. On podsjeća da su nakon sloma NDH u maju 1945. partizanske snage, uključujući OZNA-u, usmjerile represiju prema pripadnicima fašističkih i kolaboracionističkih jedinica – ustašama, domobranima i drugim snagama koje su sarađivale s nacistima.
Ono što Vukanović posebno ističe jeste dvostruki standard u političkom narativu, koji se u Bosni i Hercegovini godinama njeguje:
-
Ako bi bošnjački lideri organizovali skupove u čast pripadnika Handžar divizije, tvrdi Vukanović, režimski mediji iz Republike Srpske bi danima „bljuvali vatru“.
-
U slučaju Čovićeve manifestacije, uprkos njenom sadržaju i porukama, politička i medijska elita iz entiteta RS ostaje zabrinjavajuće tiha.
Vukanović evocira brojne historijske zločine ustaškog režima, koji su se desili tokom ljeta 1941. u raznim dijelovima Hercegovine i zapadne Bosne, ukazujući da su žrtve bile uglavnom Srbi, ali i Jevreji i Romi. Navodi konkretne lokacije i stradanja, kao što su:
-
Pridvoračka i Ržana jama kod Trebinja
-
Korićka jama u blizini Gacka
-
Kapavica u Ljubinju
-
Šurmanačka jama, gdje su stradali Prebilovčani
-
Stratišta poput Jadovna, Paga, Velebita i Jasenovca
On podsjeća da je i član njegove porodice, Vlado Vukanović, stradao u ovim masakrima, što ovu temu čini lično bolnom i dodatno osjetljivom.
Vukanović se osvrnuo i na medijsku prezentaciju događaja u Stocu. U prilogu Televizije Herceg Bosne, prema njegovim riječima, izbjegnuto je jasno imenovanje pripadnosti “vojnika” koji su stradali, a koji su u stvarnosti bili dijelovi ustaških i domobranskih snaga, što dodatno prikriva istinu i zamagljuje istorijske činjenice. Takođe je ukazao da je na događaju prisustvovao i izaslanik hrvatskog premijera Andreja Plenkovića, što, kako navodi, pokazuje da događaj ima i podršku iz vrha zvanične Hrvatske.
U nastavku svoje izjave, Vukanović se osvrće i na Draganovu Čovića ličnu političku transformaciju. Ističe kako je Čović do raspada Jugoslavije potpisivao dokumente ćirilicom kao direktor kompanije Soko, a sada sebe predstavlja kao nosioca evropskih i civilizacijskih vrijednosti, dok u praksi, kako navodi Vukanović, učestvuje u revizionističkim i desničarskim aktivnostima.
U ovom kontekstu, Vukanović iznosi oštru kritiku prema liderima SNSD-a, uključujući Milorada Dodika, Željku Cvijanović i Stašu Košarca, optužujući ih za licemjerstvo i kukavičluk, jer nisu reagovali na događaj koji, prema njemu, direktno vrijeđa sjećanje na stradale Srbe u Drugom svjetskom ratu. On smatra da takav dvostruki standard ozbiljno narušava politički kredibilitet vlasti u RS i pokazuje da se moralna načela selektivno primjenjuju, u zavisnosti od političkih partnerstava.
Zaključno, Vukanović šalje jasnu poruku – veličanje fašističkih pokreta i njihovo predstavljanje kao žrtava, bez suočavanja s istorijskim činjenicama, duboko vrijeđa pamćenje svih naroda koji su u tom ratu stradali. Ovaj slučaj, kako on vidi, nije samo provokacija, već direktni napad na istorijsku istinu i dostojanstvo žrtava, koji zaslužuje jasan i nedvosmislen odgovor, kako od domaćih političara, tako i od međunarodne zajednice.
U vremenu u kojem se Evropa deklarativno zalaže za istinu, pomirenje i zajedničke vrijednosti, tolerisanje i prećutkivanje ovakvih događaja predstavlja ozbiljan korak unazad.
Hvala vam na čitanju!
