EU upozorava: Učešće na vojnoj paradi u Moskvi 9. maja nosi ozbiljne političke posljedice
Evropska unija sa sve većom zabrinutošću prati najave da će pojedini lideri iz regiona prisustvovati vojnoj paradi koja će se održati 9. maja u Moskvi, povodom Dana pobjede nad fašizmom. Parada, koju Rusija tradicionalno koristi za demonstraciju vojne moći i političke poruke, ove godine nosi posebno težak simbolički značaj zbog nastavka agresije na Ukrajinu.
Jasnu poruku evropskog stava uputila je visoka predstavnica EU za vanjsku politiku i sigurnost Kaja Kallas, koja je nakon sastanka ministara vanjskih poslova zemalja članica u Luksemburgu izjavila:
“Učešće na ovom događaju dok traje ruska agresija u Europi nosi ozbiljnu političku težinu i EU to neće zanemariti.”
Kallas je naglasila da Evropska unija očekuje od svojih partnera, posebno onih koji teže evropskim integracijama, da se solidarizuju s Ukrajinom, a ne s režimom koji aktivno krši međunarodno pravo i podriva evropsku bezbjednosnu arhitekturu.
Uprkos tome, neki lideri iz regiona već su potvrdili svoj dolazak u Moskvu. Među njima su predsjednik Srbije Aleksandar Vučić, predsjednik entiteta Republika Srpska Milorad Dodik, kao i premijer Slovačke Robert Fico. Njihovo prisustvo bi moglo izazvati negativne posljedice, ne samo u političkom, već i u diplomatskom smislu, naročito za zemlje koje se nalaze na putu ka članstvu u EU.
Evropska unija je još jednom pozvala političke lidere da umjesto Moskve 9. maja posjete Kijev, čime bi poslali jasnu poruku podrške Ukrajini u njenoj borbi za suverenitet, slobodu i teritorijalni integritet. Ukrajinski predsjednik Volodimir Zelenski istakao je da bi rado tog dana ugostio evropske zvaničnike koji su spremni javno stati uz njegov narod i pružiti mu sigurnosne i političke garancije.
U pozadini ove diplomatske krize, EU intenzivno radi na pripremi 17. paketa sankcija protiv Rusije, koji bi, kako je najavljeno, mogao uključivati i mjere usmjerene ka energetskom sektoru – ključnom izvoru finansiranja ruske ratne mašinerije.
“Razmatramo dodatne restrikcije, uključujući i one koje se odnose na prihode od nafte i plina, jer se ti resursi direktno koriste za finansiranje rata protiv Ukrajine”, dodala je Kallas.
Pitanje prisustva na vojnoj paradi u Moskvi postalo je test političke orijentacije i geostrateške lojalnosti, a odluke lidera iz regiona mogle bi imati dugoročne posljedice, kako po odnose s EU, tako i po unutrašnju stabilnost njihovih država. U ovom trenutku, svaki potez je pod povećalom, a neutralnost više nije opcija – birati stranu između demokratije i agresije postalo je nužno i neizbježno prenosi pressmediabih
